Bewonerscollectieven en gemeenschappen kunnen sterker bijdragen aan belangrijke maatschappelijke opgaven. Ze hebben daarvoor fysieke en juridische ruimte nodig, geld én zeggenschap. Zij zorgen voor concrete oplossingen voor de grote vraagstukken van deze tijd zoals woningcrisis, zorginfarct, klimaatproblemen, polarisatie en armoede. Dat zeggen de belangrijkste landelijke organisaties van bewonersinitiatieven met één mond. Ze bundelen nu hun krachten in de vertegenwoordiging van miljoenen actief samenwerkende bewoners in Nederland.
Naar verwachting zullen nog veel andere organisaties zich aansluiten bij de We Doen Het Samen-coalitie. Dit verbond ontstond in 2017 als festival en ontwikkelde zich tot een coalitie die nu aanspreekpunt is voor overheid en andere maatschappelijke organisaties. Initiatiefnemers en kernpartners van de We Doen Het Samen-coalitie zijn: Katalys, Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen, LSA Bewoners, Nederland Zorgt Voor Elkaar, Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk, Oranje Fonds, Stichting DOEN en VSBfonds.
Op 13 april presenteerden ze in Amersfoort het Actieprogramma We Doen Het Samen. Hierin stellen ze 5 doelen voor 2025 – 2030 om lokale gemeenschappen de basis te geven die nodig is. Het Actieprogramma is een oproep aan politiek, overheden, bedrijven, beleidsmakers en beslissers én aan zichzelf:
“Geef gemeenschappen aandacht, zeggenschap, eigendom, passende wetten, financiering en de kennis om continuïteit en kwaliteit te borgen. Maak ze vanzelfsprekende en gelijkwaardige partner. Niet overheid en markt, maar overheden, bedrijven én gemeenschappen kunnen samen de maatschappij van de toekomst vormgeven.”
De vijf punten van het actieprogramma:
1) Samen = normaal:
Het mag nog meer ‘normaal’ worden dat Nederlanders en allerlei organisaties zich vanuit verbondenheid en solidariteit inzetten voor hun lokale gemeenschap. Bewonerscollectieven willen dat samenwerking de norm wordt in plaats van de uitzondering.
2) Bewoners zijn de beste oplossers:
Gemeenschappen moeten erkend worden als de beste bronnen voor oplossingen van maatschappelijke vraagstukken en daarmee als gelijkwaardig.
3) Geen concurrentiewetgeving, maar samenwerkingswetten:
Er moet een verschuiving komen van concurrentie naar het verankeren van randvoorwaarden voor het floreren van lokale gemeenschappen in mededingingsrecht, belastingwetgeving , bestuursrecht en passende rechtsvormen.
4) Nieuwe financieringsmodellen zijn nodig:
Lokale gemeenschappen kunnen zich sneller én duurzamer ontwikkelen met meer structurele financiële zekerheid. Als erkenning en waardering voor hun maatschappelijke waarde.
5) Alles wat nodig is om te weten voor bewonerscollectieven, is er al:
Ondersteuning en kennis moeten beschikbaar zijn voor bewonerscollectieven op de plaatsen waar ze actief zijn. De coalitiepartners zorgen voor bundeling van hun kennis en netwerken.